Việc đa dạng hóa thời gian sở hữu chung cư tạo điều kiện phù hợp cho nhiều người. Ảnh: Cao Nguyên

Đáp ứng nhu cầu từng khách hàng

Thời gian qua, Bộ Xây dựng đã đưa dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) để lấy ý kiến công khai, rộng rãi. Trong dự thảo này, quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư đang được dư luận rất quan tâm vì liên quan trực tiếp đến quyền lợi và tài sản có giá trị lớn của người dân.

Với nhiều người, chung cư không đơn thuần chỉ là nơi để sinh sống mà còn là tài sản lớn có thể để lại cho đời sau. Nhiều người sẵn sàng chi khoản tiền lớn, thậm chí vay mượn, trả nợ trong nhiều năm để có thể sở hữu một căn hộ chung cư.

Chính vì vậy, quy định thời gian sở hữu chung cư với họ là không mặn mà. Trong khi đó, một số ý kiến cho rằng việc áp dụng này phải tùy vào từng chung cư để nhằm đảm bảo được lợi ích, phù hợp với nhiều người.

Chia sẻ vấn đề này với PV, chuyên gia BĐS Trần Minh cho rằng, một số nước trên thế giới có nhiều hình thức sở hữu nhà ở, sở hữu đất. Nhà nước cho người dân quyền sử dụng đất đa dạng, lâu dài.

Ông Minh nói, nhà ở cũng vậy, làm trên đất nào thì hình thức sở hữu khác nhau để người dân có nhiều điều kiện lựa chọn hơn. Hiện nay Nhà nước cũng cho nhiều hình thức sử dụng đất như: Sử dụng đất lâu dài cũng có trường hợp sử dụng có thời hạn 70 năm, 50 năm...

Từ đó, vị này nhấn mạnh rằng, nên đa dạng hình thức sở hữu. Thực ra sở hữu nhà ở phụ thuộc vào mục đích sử dụng đất và thời hạn sử dụng đất đấy đương nhiên đất có giá trị sử dụng. Ví dụ nhà chung cư, nếu bóc tách giá đất ra, chỉ có giá thành nhà thì giá nhà chắc chắn sẽ rẻ hơn.

Về thời gian sở hữu, theo ông Minh, để yên tâm nên có thời hạn tương đối dài một chút. Sau khi hết thời hạn có thể gia hạn. Ở nước ngoài có thể gia hạn thêm 70 năm nữa.

Nghiên cứu nhu cầu của đa số người dân

Góp ý về quy định sở hữu chung cư có thời hạn ở Luật Nhà ở (sửa đổi), Đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa đặt vấn đề, thực chất có nhu cầu sở hữu nhà chung cư có thời hạn trong nhân dân hay không và nhu cầu tới mức nào. Có 3 loại quyền liên quan đến căn hộ chung cư: quyền sử dụng, quyền sở hữu căn hộ và quyền sử dụng đất. Ba loại quyền này phải được thiết kế như thế nào và bằng giải pháp rõ ràng.

Ông Nghĩa cho rằng, không nhất thiết phải tách rời quyền sở hữu và quyền sử dụng mà có thể tồn tại song song, không nên xóa quyền sở hữu khi căn hộ hết thời hạn. Nếu quy định sở hữu có thời hạn thì cũng phải đi kèm các giải pháp cụ thể.

Chẳng hạn như chung cư chỉ có thời hạn 20 năm thì sau khi hết 20 năm, người mua phải trả lại cho chủ đầu tư. Khi chủ đầu tư xây dựng, mua bán cũng phải công khai, minh bạch thời hạn và giá tiền cũng phải tương ứng với thời gian sở hữu.

Chia sẻ với Lao Động, ông Trần Hoàng Ngân - Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội - cho hay, việc nghiên cứu chính sách sở hữu chung cư có thời hạn là một trong những phương án phù hợp mục đích cũng nhằm giảm giá nhà chung cư. Tuy nhiên, cần đưa ra những phương án về thời hạn sở hữu chung cư khác nhau để người dân có nhiều sự lựa chọn, góp phần tăng trưởng thị trường bất động sản.

Một số chuyên gia cũng cho hay, để đảm bảo quy định niên hạn này khớp với thực tế sử dụng, cần các quy định chi tiết hóa hơn nữa về thời hạn sở hữu chung cư, sử dụng đất trong quyết định giao đất, hợp đồng mua bán và Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Quyết định giao đất của nhà nước đối với chủ đầu tư là văn bản pháp lý quan trọng nhất và đầu tiên quyết định thời hạn sở hữu chung cư đối với từng hạng mục công trình của tòa nhà. Quy định pháp luật hiện hành đối với dự án chung cư thông thường thời hạn giao đất đối với chủ đầu tư là 50 năm, thời hạn sở hữu tiện ích sử dụng chung là 50 năm.

Để phù hợp hơn, nên cho phép thời hạn giao đất đối với chủ đầu tư là 50 năm, thời hạn sở hữu tiện ích sử dụng chung và dịch vụ thương mại theo niên hạn sử dụng công trình, người dân mua căn hộ được sử dụng theo niên hạn công trình.